Việt Nam chưa có hệ thống phát hiện sớm bệnh đái tháo đường

---

Kiểm tra đường huyết để sớm phát hiện bệnh đái tháo đường. NDĐT- Ngày 6-9, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội), gần 2000 người dân được khám bệnh, xét nghiệm, tư vấn miễn phí về phòng chống bệnh đái tháo đường và nhóm bệnh nguy cơ cao trong chương trình "Chủ nhật sống khỏe". Đây là chương trình do Hội Người giáo dục bệnh đái tháo đường Việt Nam, Thành đoàn Hà Nội, Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank), công ty Liên Việt (Vietlink), cong ty V-com tổ chức. Bà Nguyễn Thị Hoa và nhóm người cao tuổi của phường Quan Thánh, Hà Nội sau khi khám mắt, nghe bác sĩ "cảnh báo" v về biểu hiện của bệnh võng mạc, biến chứng từ bệnh đái tháo đường đã hết sức ngạc nhiên cho biết: "Mới đầu năm, tôi có đi khám sức khỏe định kỳ nhưng có thấy biểu hiện của bệnh đâu…". Bệnh đái tháo đường là hiện tượng tăng glucose trong máu mà chúng ta vẫn thường gặp ở những người được coi là bình thường (không có các triệu chứng như khát nước, uống nhiều, tiểu nhiều... hoặc trong nước tiểu có đường). Hơn 65% trong số người bệnh đái tháo đường hiện nay ở Việt Nam không biết mình mắc bệnh này, trong đó có tới gần 80% trong số đó không hiểu biết về bệnh và cách phòng bệnh. Nhiều người bệnh thường đến bệnh viện rất muộn. 40% người bệnh đái tháo đường có biến chứng phải cưa chân, đặc biệt ở những trường hợp bệnh nhân vẫn nghiện rượu và suy giảm chức năng thận. PGS.TS Tạ Văn Bình, Chủ tịch Hội Giáo dục người đái tháo đừơng Việt Nam đưa ra con số đáng chú ý: "Mỗi năm có hơn 3,2 triệu người chết vì các bệnh liên quan tới đái tháo đường, tương đương với số người tử vong vì bệnh HIV/AIDS". Một nhóm chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã nhận định, thế kỷ 21 là thế kỷ của các bệnh nội tiết và các tối loạn chuyển hóa mà điển hình là bệnh đái tháo đường. Việt Nam không xếp vào 10 nước có tỷ lệ mắc đái tháo đường cao nhưng lại là quốc gia có tốc độ phát triển của bệnh này nhanh. Hiện có khoảng 4,5 triệu người, tức là chiếm hơn 5% dân số cả nước.         Các bác sĩ của Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho rằng, để hạn chế những biến chứng của bệnh đái tháo đường như mù lòa, tổn thương thần kinh, hoại tử bàn chân, bệnh tim và thận..., điều quan phát hiện và điều trị bệnh sớm. Tuy nhiên, khó khăn trong điều trị bệnh đái tháo đường ở nước ta hiện nay là thiếu đội ngũ bác sĩ chuyên khoa chuyên ngành nội tiết và rối loạn chuyển hóa. Phần lớn người bệnh mắc các bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa phải chuyển lên tuyến trên. Theo Chủ tịch Hội Giáo dục người đái tháo đừơng Việt Nam, PGS.TS Tạ Văn Bình, về mặt dự phòng, Việt Nam chưa có hệ thống để phát hiện sớm, ngăn ngừa khả năng tiến tới bệnh đái tháo đường ở nhóm người có yếu tố nguy cơ cao. Trong chương trình "Chủ nhật sống khỏe" lần này, Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank), công ty Liên Việt (Vietlink) phát hành Thẻ chăm sóc sức khỏe E-partner VHC cho người bệnh đái tháo đường và nhóm bệnh có nguy cơ cao lần đầu tiên được phát hành tại Việt Nam với nhiều giá trị, chức năng như: ưu đãi khám bệnh, đặt lịch khám, ưu tiên sử dụng dịch vụ, hỗ trợ lưu trữ thông tin bệnh nhân điện tử, nhận bản tin sức khỏe trực tuyến mỗi tuần và chức năng thanh tóan như một thẻ ATM. Theo PGS.TS Tạ Văn Bình, Chủ tịch Hội Giáo dục người đái tháo đừơng Việt Nam: "Tỷ lệ thừa cân, béo phì tăng nhanh ở các trường phổ thông là một dấu hiệu xấu, đây là nguồn bổ sung cho bệnh đái tháo đường tuýp 2". Cứ 10 người bị đái tháo đường thì có 8 người bị mắc bệnh tim mạch và có tới 75% số ca tử vong ở người bệnh đái tháo đường tuýp 2 là do bệnh tim mạch, chủ yếu là do nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Bệnh thận do đái tháo đường là nguyên nhân phổ biến nhất gây suy thận giai đoạn cuối, còn bệnh võng mạc do đái tháo đường cũng là nguyên nhân hàng đầu gây mù. Hiện có 6 bệnh viện, phòng khám tại Hà Nội chấp nhận thẻ VHC gồm: Viện Dinh dưỡng quốc gia, Bệnh viện Hòe Nhai, Bệnh viện Mắt Sài Gòn-Hà Nội, Trung tâm Y tế Liễu Giai, Trung tâm Nha Khoa Hòang Gia, Phòng khám Nội tiết Thanh Bình. Tổ chức đái tháo đường quốc tế đã có khuyến cáo, một người bệnh đái tháo đường phải mất 6 tháng mới có một chế độ điều trị đúng, phù hợp (ăn uống, luyện tập, uống thuốc). Theo các bác sĩ, mức đường huyết an toàn là, trước bữa ăn: 90-130mg/dL (5,0-7,2mmol/L), sau bữa ăn 1-2 giờ: Nhỏ hơn 180mg/dL (10 mmol/L), trước lúc đi ngủ: 110-150 mg/dL (6,0-8,3mmol/L). Trong dịp này, Thành đòan Hà Nội và Hội người giáo dục bệnh đái tháo đường Việt Nam ra mắt CLB giáo dục viên sức khỏe cộng đồng.   Hiện nay, thế giới hiện có hơn 170 triệu người bị bệnh đái tháo đường. Theo dự báo, năm 2025, sẽ có 330-339 triệu người mắc bệnh đái tháo đường, trong đó tỷ lệ tăng ở các nước phát triển là 42%, các nước đang phát triển là 170%. Việt Nam vào năm 1990, tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường chỉ ở mức từ 0,9% (Huế) cho đến 2,52% (Thành phố Hồ Chí Minh), nhưng chỉ sau 10 năm, năm 2001 tỷ lệ này ở các thành phố lớn đã là 4,1%, năm 2002 tăng lên 4,4%, chiếm 2,7% dân số. Hiện nay, tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường đã tăng gấp đôi, là 8-10%, với khoảng 4,5 triệu người, tức là chiếm hơn 5% dân số cả nước. Ước tính đến năm 2025, Việt Nam sẽ có khoảng 7 triệu người mắc căn bệnh này. TRÀ MY